Data dodania wpisu: 18 marca 2025

Wzór umowy franczyzowej – co powinien zawierać i jak go analizować?

Wprowadzenie

Franczyza to coraz popularniejszy model biznesowy, który pozwala przedsiębiorcom na prowadzenie działalności pod znaną marką. Jednak zanim zdecydujemy się na współpracę w ramach franczyzy, kluczowe jest dokładne przeanalizowanie umowy franczyzowej. Jakie elementy powinna zawierać taka umowa i na co zwrócić szczególną uwagę? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule.

Wzór umowy franczyzowej – co powinien zawierać?

Umowa franczyzowa powinna być kompleksowym dokumentem określającym prawa i obowiązki zarówno franczyzodawcy, jak i franczyzobiorcy. Oto kluczowe elementy, które powinny się w niej znaleźć:

1. Przedmiot umowy – dokładne określenie, na czym polega franczyza, jakie produkty lub usługi obejmuje.
2. Zakres praw i obowiązków stron – jakie prawa przysługują franczyzobiorcy oraz jakie są jego zobowiązania wobec franczyzodawcy.
3. Opłaty franczyzowe – wysokość opłaty wstępnej, miesięcznych opłat licencyjnych oraz ewentualnych dodatkowych kosztów.
4. Zasady korzystania z know-how i marki – określenie warunków korzystania z nazwy, logotypu i systemu operacyjnego franczyzodawcy.
5. Szkolenia i wsparcie – zobowiązania franczyzodawcy w zakresie dostarczania wiedzy i wsparcia operacyjnego.
6. Ograniczenia działalności konkurencyjnej – czy franczyzobiorca może prowadzić działalność konkurencyjną w trakcie trwania umowy i po jej zakończeniu.
7. Czas trwania umowy i warunki jej rozwiązania – okres obowiązywania umowy oraz zasady jej wypowiedzenia.
8. Konsekwencje naruszenia umowy – sankcje przewidziane w przypadku niewywiązania się z jej postanowień.

Umowa franczyzy nie ma jednolitego wzorca – jej treść zależy przede wszystkim od charakteru działalności, której dotyczy. Inaczej skonstruowana będzie umowa franczyzy salonu gier, a inaczej sieci burgerowni czy salonów kosmetycznych lub medycyny estetycznej, ponieważ prowadzenie tych działalności gospodarczych wiąże się z odmienną specyfiką operacyjną, organizacyjną i prawną.

Czy umowa franczyzy jest uregulowana w kodeksie cywilnym? 

Umowa franczyzy (określana także jako umowa franchisingu) należy do tzw. umów nienazwanych, co oznacza, że w kodeksie cywilnym nie znajdziemy przepisów bezpośrednio regulujących ten typ umowy. W przeszłości podejmowano wprawdzie próby legislacyjnego uregulowania franczyzy w kodyfikacji cywilnej, jednak nie zostały one sfinalizowane. Nie oznacza to jednak, że przepisy kodeksu cywilnego nie mają zastosowania do tego rodzaju stosunków prawnych – jak do każdej umowy, także do umowy franczyzy znajdują zastosowanie przepisy części ogólnej kodeksu cywilnego, regulacje dotyczące zobowiązań, a także odpowiednie przepisy dotyczące innych umów nazwanych, których elementy składają się na treść stosunku franczyzowego (np. gdy umowa franczyzy obejmuje także obrót towarami, zastosowanie znajdą odpowiednie przepisy dotyczące umowy sprzedaży). 

Gdzie znaleźć wzór umowy franczyzy? 

W internecie można znaleźć wiele wzorów umów franczyzowych, udostępnionych do nieodpłatnego wykorzystania. Przy ich wyborze warto kierować się tym, aby dany wzór dotyczył tej samej lub pokrewnej branży, w której planujemy prowadzić działalność. Taki wzór można wykorzystać w niezmienionej formie, uzupełniając jedynie niezbędne dane albo dostosować go do indywidualnych potrzeb.

Po wyborze wzoru umowy franczyzowej warto skonsultować jego przydatność z prawnikiem. Prawnik może nie tylko ocenić adekwatność wzoru, ale również dostosować go do potrzeb konkretnego klienta lub sporządzić projekt umowy franczyzowej od podstaw – szyty na miarę planowanej działalności.

Analiza umowy franczyzowej przez prawnika – dlaczego jest konieczna?

Każdy przedsiębiorca planujący wejście w system franczyzowy powinien skonsultować treść umowy z doświadczonym prawnikiem. Dlaczego to takie istotne?

• Zrozumienie skomplikowanych zapisów prawnych – umowy franczyzowe często zawierają skomplikowaną terminologię prawniczą, która może być niejasna dla laika.
• Wykrycie niekorzystnych zapisów – prawnik pomoże zidentyfikować klauzule, które mogą być niekorzystne dla franczyzobiorcy, np. nadmiernie wysokie opłaty czy nieuzasadnione ograniczenia.
• Ochrona przed ryzykiem finansowym – dokładna analiza pozwoli uniknąć nieoczekiwanych kosztów i zobowiązań.

Negocjacja korzystniejszych warunków – w wielu przypadkach możliwe jest negocjowanie niektórych warunków umowy, co może znacząco poprawić sytuację franczyzobiorcy.

Porady prawne dla franczyzobiorców – na co zwrócić uwagę?

Podjęcie decyzji o przystąpieniu do sieci franczyzowej to poważne zobowiązanie, dlatego warto kierować się kilkoma kluczowymi zasadami:

1. Nie podpisuj umowy bez jej wcześniejszej analizy – skonsultuj się z prawnikiem specjalizującym się w franczyzie.
2. Sprawdź renomę franczyzodawcy – dowiedz się, jak działa sieć franczyzowa czy inni franczyzobiorcy są zadowoleni ze współpracy.
3. Zwróć uwagę na opłaty i koszty dodatkowe – sprawdź, czy oprócz standardowych opłat nie pojawiają się ukryte koszty.
4. Przeanalizuj zapisy dotyczące rozwiązania umowy – sprawdź, jakie warunki musisz spełnić, aby zakończyć współpracę.
5. Oceń zakres wsparcia ze strony franczyzodawcy – upewnij się, że otrzymasz odpowiednie szkolenie i pomoc operacyjną.

Podsumowanie

Decyzja o wejściu w system franczyzowy powinna być poparta gruntowną analizą umowy. Przegląd wzoru umowy franczyzowej oraz konsultacja z prawnikiem mogą uchronić przedsiębiorcę przed niekorzystnymi zapisami i nieoczekiwanymi kosztami. Skorzystanie z porad prawnych dla franczyzobiorców to inwestycja w bezpieczeństwo i stabilność biznesu.